گوتاری مانەوە لە ڕۆمانی "بەندەر فەیلی"ی بەختیار عەلی بەپێی چوارگۆشەی واتایی-گریماس
:
https://doi.org/10.56422/ka..56.135پوختە
گوتاری مانەوە، دژ، ناکۆکی، تێهەڵکێش، چوارگۆشەی واتایی.
چوارگۆشەی واتایی یان نیشانەیی نموونەیەکە بۆ شیکاریی دەق، گریماس لەسەر بنەمای دوانەی بەرامبەری بونیادی ناوە، بەو پێیەی نیشانەکان لە پەیوەندیدا نەک بە تەنیا واتا پەیدادەکەن، پەیوەندی دوانەی بەرامبەریش تۆوی پەیوەندیگەلی نوێن، کە لە دوانەیەکەوە بۆ چەندین دوانە گەشە دەکات. "ئازادی"و "بەندی" لەڕۆمانی "بەندەر فەیلی"دا گەردوونێکی نیشانەییان سازکردووەو بنەڕەتن بۆ پەیوەندی نوێی نیشانەیی، لەنێو ئەو پەیوەندییە نوێیەشدا "گوتاری مانەوە" لەدایکدەبێت، کە خۆگونجێنە و چۆنێتی بەلاوە گرنگ نییە، بیر لە چەند مانەوە دەکاتەوە، لەبەرئەوە بەندەر وەک بەندێکی ئازادو ئازادێکی بەند؛ بە هەناسەی دەستکرد دەژی. بەندەر هەڵگری زنجیرەیەک نیشانەی واتایی مێژووکردە، بەرامبەرەکەشی ڕژێمی بەعس و ئایدۆلۆجییەکەیەتی بەهەمانشێوە، ئەم دووانەیە لەناو مێژوویەکی درێژی ململانێدان، نیشانە واتاییەکانی ئەم ڕۆمانە لەنێو ئەو مێژووەوە هەڵدەقوڵێن. بەندەر وەک منداڵێک لەدەرەوەی ئەم تێگەیشتنە مێژووییە، لەو واقیعەدا لەدایکدەبێت؛ لە باوکێکی بەعسی و دایکێکی کوردی فەیلی. چیرۆکی ڕۆمانەکە زادەی چەندین نیشانەی بەرانبەر و ناکۆکە، چوارگۆشەی واتایی گریماسیش جەختی لەسەر پەیوەندییە دژ، ناکۆک و تێهەڵکێشەکانە، تیۆرەکەی گریماسیش تێهەڵکێشی فۆرمالیست‌و بونیادگەرییە، کە سیمۆلۆجی گێڕانەوەی لێ‌بەرهەمهاتووە.
